Prorectorat
Furmaziun
“Jau na poss betg dir cun segirtad, sche la situaziun daventa meglra, sch’ella sa mida; jau poss dentant dir che per daventar meglra, sto ella sa midar.”
– Georg Christoph Lichtenberg
L’onn da las grondas midadas
Avant in onn è la scolaziun da la SAP dal Grischun anc sa focussada principalmain sin ils dus studis per las futuras persunas d’instrucziun da la scolina e da la scola primara. Avant in onn eran la Furmaziun da basa e la Furmaziun da la pratica professiunala duas partiziuns separadas. Ed avant in onn manava il manader da la furmaziun da basa directamain var tut las 50 docentas ed ils docents – almain sin il palpiri.
Questa situaziun da partenza ha fatg ch’il 2022 è daventà l’onn da las grondas midadas:
- Il schaner han fusiunà la Furmaziun da la pratica professiunala e la Furmaziun da basa. Il nov prorectorat furmaziun, naschì da la fusiun, ha promovì la collavuraziun da questas duas parts da la furmaziun, ha surpiglià la responsabladad da las anteriuras direcziuns da ressort sco direcziuns da studi ed ha transferì la planisaziun traversala da mintga singul studi en il stab dal prorectorat.
- Il favrer han las direcziuns dals quatter champs cumenzà lur lavur. Quellas èn involvidas en la recrutaziun da las novas docentas ed dals novs docents, gidan da planisar ils pensums da lavur e mainan ils discurs cun las collavuraturas ed ils collavuraturs. Els fan visitas en l’instrucziun, sustegnan las collavuraturas ed ils collavuraturs e gidan ad optimar la qualitad. Els coordineschan lur champ respectiv ed al sviluppan vinavant ensemen cun il team.
- Il settember han cumenzà ils novs studis. Il studi “Scolina e scola primara (1. fin 2. classa)” remplazza il studi scolina. Il studi “Scola primara (1. fin 6. classa)” datti da nov supplementarmain en ina varianta a temp parzial che va sur quatter onns. Ed ils novs studis “Stgalim secundar I” per persunas cun in bachelor spezialisà e “Stgalim secundar I e scolas da maturitad” per persunas cun in master spezialisà cumpletteschan il portfolio da studis, spezialmain per satisfar al basegn da persunas d’instrucziun per il stgalim secundar.
Las midadas structuralas chaschunan evidentamain midadas culturalas: Las studentas ed ils students en ils studis parzials e secundars lavuran savens gia dapi onns, augmentan la media da vegliadetgna e midan las pretensiuns a la flexibilitad temporala ed a la concepziun da l’instrucziun. Las trais manadras ed il manader dal champ èn stads sezs docents ils ultims onns, surpiglian e dattan furma ad ina nova rolla e caracteriseschan, grazia a lur proximitad professiunala e persunala a las docentas ed als docents, il svilup da la scola auta en dumondas essenzialas.
Per l’emprima giada ha la SAP dal Grischun registrà in nov record cun passa 200 annunzias. Sche quai ha da far cun l’attractivitad dals novs studis, cun la qualitad da la scolaziun, cun la preschientscha en las scolas precedentas, cun la nova cumparsa da la communicaziun u cun facturs exogens, na sa lascha dentant betg respunder definitivamain.
Igl è anc memia baud da dir, sche la situaziun è sa meglierada; ma tant pudain nus dir: bainquant è fatg, uschia ch’ina buna basa è dada per ils proxims pass.
Furmaziun da la pratica professiunala
“Jau As gratulesch per la buna lavur preparatorica cun las studentas ed ils students. Nus essan fitg cuntents ed als tegnessan gugent.”
Quai è il resun d’ina persuna d’instrucziun da la pratica suenter il semester da la pratica professiunala 2022. Resuns sco quels ans rinforzan en nossa lavur. En quest connex èsi impurtant per nus che las studentas ed ils students en il praticum sa laschian en dal tuttafatg sin ils uffants e lur emprender, ch’els promovian l’emprender e ch’els possian sa cumprovar al lieu da praticum; la basa per quai è ina preparaziun solida.
Questa finamira sustegna er il concept da mentorat da la SAP dal Grischun ch’è vegnì introducì da nov.
Da nov survegnan tut las studentas ed ils students invista en la scolina sco er en la scola primara durant l’emprim onn da studi. Per quest intent è l’emprim praticum, che ha lieu l’emprim semester mintgamai la mesemna, dividì en duas fasas. En l’emprima fasa lavuran las studentas ed ils students cun uffants en ina classa da scolina, en l’autra fasa en ina classa dal 2. ciclus, pia en ina 3., 4., 5. u 6. classa. Uschia pon las studentas ed ils students sa far in emprim maletg da l’emprender dals uffants en il 1. e 2. ciclus e decider, sch’il studi tschernì oriundamain è adattà. Suenter pon els midar il studi en cas da basegn.
Da nov è il proceder per sclerir la qualificaziun professiunala en l’emprim onn da studi. Ina mentura/in mentur surpiglia ina gruppa d’emprender cun circa 20 studentas e students ed accumpogna quella tras ils dus moduls da la pratica professiunala da l’emprim onn da scolaziun. Ina incumbensa impurtanta da las menturas e dals menturs è en quest connex da render palpabla e conscienta a las studentas ed als students la cumplexitad da la professiun da la persuna d’instrucziun e da tematisar la qualificaziun professiunala individuala. Per quest intent stat a disposiziun il nov instrument “Criteris da qualificaziun per la professiun da scolast:a” che sustegna en quest connex da percepir en moda differenziada ils trais criteris “cumpetenza sociala e relaziunala”, “autocumpetenza” e “cumpetenza d’organisar” sco era las differentas cumpetenzas attribuidas. Las studentas ed ils students fan valitaziuns da sasezs a maun da quest instrument e survegnan suenter l’emprim semester ina valitaziun externa. A la fin da l’emprim onn da studi è il scleriment da la qualificaziun professiunala terminà.
Da nov sustegna ina docenta u in docent da la pratica las menturas ed ils menturs tar lur incumbensas. Las docentas ed ils docents da la pratica èn persunas d’instrucziun che lavuran per regla en ina scola da cooperaziun da la SAP dal Grischun e che furman in team ensemen cun las menturas ed ils menturs. Ensemen concepeschan els occurrenzas per preparar e per reflectar ils praticums. Las studentas ed ils students survegnan pia tar la planisaziun e tar l’evaluaziun da lur instrucziun accumpagnament e cussegliaziun da differentas perspectivas. Uschia po la colliaziun giavischada da las enconuschientschas teoreticas e da las pretensiuns envers in agir pratic cumpetent vegnir sustegnida en moda decisiva. Cunquai che las docentas ed ils docents da la pratica lavuran – en stretga cooperaziun cun las menturas ed ils menturs – cun las studentas ed ils students tant en la scola da cooperaziun sco er en la SAP dal Grischun, èn els in scharnier impurtant tranter ils dus lieus da furmaziun.
Ultra da l’introducziun da questas novaziuns èsi stà ina gronda sfida d’organisar las plazzas da praticum l’onn passà. Nus ans stentain da chattar plazzas da praticum en la vischinanza dal lieu da domicil da las studentas e dals students. La grondezza da l’intschess da nossas studentas e da noss students sco era la trilinguitad da nossa scola auta rendan interessanta questa incumbensa, ma savens era pretensiusa. Fin uss èsi reussì, spezialmain grazia a la gronda rait e grazia a la buna collavuraziun cun las direcziuns da scola da nossas scolas da cooperaziun.
La collavuraziun vegn era stimada fitg da las persunas d’instrucziun da la pratica. Quai sa mussa tranter auter cun il grond dumber da participantas e participants a chaschun da las scuntradas regularas tranter las persunas d’instrucziun da la pratica e las persunas responsablas da la pratica professiunala a la SAP dal Grischun. Nus engraziain a las persunas d’instrucziun da la pratica per lur lavur engaschada cun las studentas ed ils students.
